Krytyczne myślenie to umiejętności/kompetencje kluczowe, jakie powinno się ćwiczyć we współczesnej szkole. Umiejętności związane z krytycznym myśleniem to między innymi:
- rozpoznawanie błędnych informacji z niepotwierdzonych źródeł
- łączenie ze sobą rozmaitych faktów i umiejętności,
- wskazywanie błędów w rozumowaniu innych.
Wszystkie te zdolności są na wagę złota. Nasza szkoła rozumie, że każde dziecko potrzebuje mądrego przewodnika, który będzie dla niego oparciem, towarzyszem, przewodnikiem, a przy tym inspirującym nauczycielem. Chcemy być szkołą na miarę XXI wieku, dlatego nasza szkoła przystąpiła do programu Myślenie Krytyczne z Instytutem Krytycznego Myślenia. Grono nauczycieli stosuje podczas swoich lekcji rutyny myślenia krytycznego, które nie tylko urozmaicają lekcję i aktywizują uczniów, ale przede wszystkim uczą ich 10 postaw:
Warsztaty z myślenia krytycznego w praktyce szkolnej
18-STKA – SZKOŁĄ UCZĄCĄ MYŚLENIA KRYTYCZNEGO
Również w tym roku szkolnym rozwijamy się i pogłębiamy wiedzę na temat myślenia krytycznego. Nasza szkoła posiada certyfikat Szkół Uczących Myślenia Krytycznego I stopnia.
Tę kulturę myślenia staramy się przede wszystkim przekazać naszym uczniom, ale projekt ten skierowany jest także do rodziców – zapraszamy do wspierania swoich dzieci w tym procesie.
Za ojca myślenia krytycznego uznaje się Sokratesa, który 2500 lat temu rozpoczął proces szczególnego zadawania pytań. Wielki grecki filozof, stosował te pytania do swoich studentów, aby zachęcić ich do głębszej refleksji – „czy rzeczywiście wiesz, o czym mówisz?”
Jedna z definicji mówi: „Krytyczne myślenie jest wprawną i aktywną interpretacją i ewaluacją tego, co obserwujemy, komunikatów, informacji i argumentów.” (Michael Scriven) Szczególnie w obecnych czasach chaosu informacyjnego potrzebujemy tego rodzaju umiejętności.
Co rozwijamy? – 4K:
- krytyczne myślenie,
- komunikacja,
- kooperacja,
- kreatywność.
Co kształtujemy? – 10 postaw myślenia krytycznego:
- kwestionowanie oczywistości i własnych założeń,
- myślenie o konsekwencjach,
- myślenie o myśleniu,
- odróżnianie faktów od opinii,
- umiejętność przetwarzania informacji,
- umiejętność tworzenia hipotez,
- rozpoznawanie emocji,
- rozwiązywanie problemów,
- sprawdzanie faktów,
- umiejętność tworzenia logicznych powiązań.
Jak to robimy na co dzień?
- poprzez wprowadzanie na lekcjach rutyn myślenia krytycznego o ciekawych nazwach:
- most,
- kreatywne pytania,
- widzę, myślę, zastanawiam się,
- double bubble,
- 5 x dlaczego,
- pomyśl, znajdź parę, podziel się.
Warto wspomnieć, że istnieje wiele fałszywych przekonań dotyczących krytycznego myślenia. Jednym z nich jest to, że „myślenie krytyczne to przecież krytykowanie”, w związku z tym powstał mit, że takiego sposobu myślenia nie można stosować na danym przedmiocie. Jednak myślenie krytyczne nie ma nic wspólnego z krytykowaniem, jest bardzo uważną analizą napływających informacji. Jego celem nie jest, i nigdy nie było, krytykowanie kogokolwiek. Zatem takiej postawy – uważnego „obserwatora” informacji – możemy uczyć na każdej lekcji.
Życzymy uczniom, rodzicom, ale także nam nauczycielom postawy uważnego „obserwatora” rzeczywistości w naszym codziennym życiu. Mamy nadzieję, że kultura krytycznego myślenia rozgości się w naszej szkole i już z nami pozostanie.
Źródła:
https://mysleniekrytyczne.edu.pl/
https://www.toc.edu.pl/unnamed/
https://instytutkrytycznegomyslenia.pl/2021/10/04/2542/?__ca__chat=y0s5ionhhrgt